Stichting Machinale Landbouw

Wageningen is na de Tweede Wereldoorlog ontstaan toen Suriname nog tot het Koninkrijk der Nederlanden behoorde. Het Plan Wageningen had als doel een boerengemeenschap van ex-militairen op te zetten en werkgelegenheid te creëren voor Surinamers. De Stichting voor de Ontwikkeling van de Machinale Landbouw (SML) speelde hierbij een cruciale rol. Binnen vijf jaar werd Wageningen ontwikkeld tot een bloeiende gemeenschap met moderne faciliteiten voor onderwijs, gezondheidszorg, en recreatie, zoals het sport- en cultuurgebouw 'Masanga', zwembad 'Mamio', en een voetbalveld.

Het dorp beschikte over een ziekenhuis, de 'Pietronella Kliniek', hotel 'De Wereld', een politiepost, bestuurskantoor, winkels, en een bioscoop. Wageningen werd al snel een begrip in Suriname en een van de mooiste plekken om te wonen.

Op 27 juli 1949 werd de SML opgericht door de Nederlandse Landbouwhogeschool Wageningen om Nederlandse boeren aan te moedigen rijst te verbouwen in Suriname, ditgebeurde met ontwikkelingsgelden van het Welvaartsfonds, het Vijfjarenplan, en Amerikaanse fondsen. Het doel was om 52.000 hectare landbouwgrond te ontwikkelen. De eerste taken waren het inpolderen, ontginnen, en cultuurrijp maken van land, vooral in het noordelijke kustgebied. 

Na 1950 werden er investeringen gedaan in infrastructuur, waaronder een pompgemaal, silo, en gebiedsontwikkeling voor de werknemers. De Landbouwkundige Dienst (LBD) deed onderzoek naar nieuwe rijstrassen, en er werd geïnvesteerd in padi-verwerking, een rijstpellerij, energieopwekking door rijstkafverbranding, en een stoomcentrale. SML groeide uit tot een groot, modern rijstbedrijf dat een belangrijke rol speelde in de gemeenschap, met voorzieningen voor gezondheidszorg en onderwijs.

Toen dit mislukte, werd SML een zelfstandig rijstbouwbedrijf en het dorp Wageningen groeide rondom dit bedrijf. Na de Surinaamse onafhankelijkheid in 1975 werd SML voor een symbolisch bedrag van één gulden overgedragen aan de Surinaamse staat. Dit markeerde het begin van de economische achteruitgang van SML en Wageningen. Slecht bestuur, dalende wereldmarktprijzen voor rijst, en een verouderd machinepark zorgden voor financiële problemen. Ondanks pogingen om leningen af te sluiten, stegen de schulden, en het bedrijf kon niet aan de aflossingsverplichtingen voldoen. De regering bood onvoldoende steun, wat leidde tot grote ergernis onder de inwoners.

Tot de jaren '80 functioneerde de SML goed, maar later leidde wanbestuur en politieke problemen tot achteruitgang. Eind jaren '90 raakte de SML in financiële problemen en werd opgeheven. De bezittingen werden verkocht en een nieuwe entiteit, Surinam Rice Organizations (SRO), werd opgericht. Pogingen om SRO te privatiseren, onder andere door verkoop aan rijstmagnaat Imro Manglie, mislukten. Uiteindelijk werden de bezittingen grotendeels verkocht.

Het welvarende Wageningen van de jaren '60 en '70 bestaat niet meer. Er zijn nu onbegaanbare wegen en erfgronden overstromen bij regen. Het ziekenhuis is in verval geraakt, met schokkende omstandigheden zoals loshangende plafonddelen vol vleermuispoep. Er is geen geld voor onderhoud.

De Mulo-school bestaat niet meer, en leerlingen moeten dagelijks naar Nickerie reizen voor onderwijs. Sociale voorzieningen zijn verdwenen, en pensioenen kunnen niet meer worden uitbetaald. Gepensioneerde Wageningers, die hard hebben gewerkt om de gemeenschap op te bouwen, zijn in de steek gelaten. Voor hen lijkt er geen oplossing te zijn om een waardige oude dag te genieten in hun geliefde Wageningen.